De kunst van het doorvragen

In de complexe zorg ontmoeten wij ontzettend veel zorgprofessionals die goed getraind zijn in het oplossen van problemen. Dit moet ook wel, want vanwege tijd- en personeelsgebrek staan situaties regelmatig op spanning en leiden tot stress. De vraag is of men dan wel tot de juiste beslissing kan komen. Wij vertellen meer over de kunst van het doorvragen, zodat de juiste beslissing gemaakt worden.

Creëer gouden tijd

Het klinkt als een cliché, maar maak tijd. Zorg dat je met jouw team, toekomstige zakenpartner of andere relatie over gouden tijd beschikt. Sta stil bij zaken die niet urgent zijn, maar wel belangrijk. Alleen door tijd vrij te maken, ben je in staat om daadwerkelijk goed door te vragen en tot de kern te komen. Maak tijd vrij voor je eigen voorbereiding én het gesprek wat je gaat voeren.

De vier W’s (niet vijf) en een H

Stel altijd open vragen die je daadwerkelijk extra inhoudelijke informatie geven. Open vragen die beginnen met wat, wie, wanneer, waar en hoe zijn uitermate geschikt hiervoor. Wij adviseren om vragen die beginnen met waarom zoveel mogelijk te vermijden. Vragen met waarom geven vaak een negatieve lading mee. Waarom wil jij dat Kevin hier morgen komt helpen? Mensen die zo’n type vraag gesteld krijgen, zijn geneigd om zich te verdedigen, terwijl je wil dat iemand actief meedenkt met jouw probleemstelling. Interessante toevoeging op dit onderwerp: Cees Hamelink legt in een lezing voor de Vrije Universiteit haarfijn uit waarom ook journalisten minder vaak waarom zouden moeten gebruiken.

Luisteren en samenvatten, daarna pas doorvragen (LSD)

Veel zorgprofessionals geven aan dat de techniek van doorvragen voor hen gesneden koek is. Toch gaat het dikwijls mis en wordt samenvatten vergeten. Het gevaar hiervan is dat het gesprek verder verloopt met daarin veel aannames, met een verkeerde conclusie aan het einde van het gesprek. We waren zelf nog recent in gesprek met een zorginstelling die graag een agressietraining wilde volgen. Door deze techniek in het gesprek toe te passen, kwamen we samen aan het einde tot de conclusie dat een teamontwikkelingstraject veel passender zou zijn. Hadden we de agressietraining wel uitgevoerd, waren we waarschijnlijk beiden aan het einde van het traject ontevreden uit elkaar gegaan. Resumé: Creëer gouden tijd, train jezelf goed in de juiste vragen stellen en wees je bewust van de LSD-techniek.

Onno Paans

Onno Paans is organisatieontwikkelaar met een scherp oog voor wat mensen en teams in beweging brengt. Met een achtergrond in filosofie en bedrijfskunde weet hij complexe vraagstukken te vertalen naar praktische stappen vooruit. Hij luistert, prikkelt en zet aan tot reflectie – altijd met oog voor het grotere geheel én de mens achter het werk.

Volg mij op LinkedIn