Het domino-effect dilemma

Zorgmedewerkers die werkzaam zijn op woongroepen en dagbesteding locaties zullen de term “domino-effect” absoluut herkennen. Dit wordt vaak benoemd of beschreven bij situaties waarbij de spanning van een cliënt oploopt, waardoor vervolgens ook onrust bestaat bij medebewoners of groepsgenoten.

Tijdens een dienst waarin het domino-effect optreedt, vallen de medewerkers van de ene in de andere situatie van grensoverschrijdend gedrag (of zelfs agressie). Het gevolg is een zeer onrustige dienst, die van alle betrokkenen veel energie vraagt.

Het is begrijpelijk dat men het domino-effect zo snel mogelijk wil beperken of stoppen.

Een veel voorkomende vraag die door teams hierover gesteld wordt is de volgende:

“Moeten we het individu uit de situatie halen, of juist de groep weghalen van de storende factor?”

Wij hebben regelmatig nagedacht en discussie gevoerd binnen ons eigen team, maar kunnen hier geen eenvoudig antwoord op geven. Wanneer we wel zouden proberen een keuze in de afzondering te maken, gaan we reageren op gedrag. We zouden dan trucjes gaan aanleren en toepassen en daar geloven wij niet in.

Voor elk resultaatgericht antwoord (of oplossing) die wij tijdens een bijeenkomst zouden kunnen bedenken, zijn honderd redenen aan te dragen waarom dat juist bij deze cliënt niet zou werken. De medewerkers kennen de cliënten namelijk vele malen beter dan wij. Daar schieten we dus niet zoveel mee op. Sterker nog, daarmee doen we de cliënten én medewerkers ernstig tekort.

Maar wat dan wel?

Door verdiepingsvragen te stellen en gezamenlijk stil te staan bij de aanleiding van de onrust en spanningsopbouw, kan er veel effectiever worden ingestoken op wat de ander écht nodig heeft. Wanneer de reden van spanning helder is geworden, kan hier effectief op worden geanticipeerd. Hierdoor ontstaat de beweging van reactief naar proactief handelen en organiseren, waardoor het grensoverschrijdende gedrag wellicht niet eens meer voorkomt en de groep als geheel de activiteit of dag in harmonie kan doorlopen.

Laat ik ter afsluiting de aanzet geven met enkele mogelijke verdiepingsvragen. Mocht je zelf mooie verdiepingsvragen weten, laat het dan zeker weten in een reactie op LinkedIn, zodat ook anderen hier hun voordeel mee kunnen doen.

–  Welk gedrag zien wij als grensoverschrijdend?

–  Op/Bij welke momenten treedt het grensoverschrijdende gedrag op?

–  Welke behoefte van de cliënt lijkt er onder druk te staan?

–  Wat kan je doen waardoor de spanning bij de cliënt verlaagt?

–  Hoe kunnen we de omgeving aanpassen waardoor de cliënt minder spanning ervaart?

–

–

Veel succes bij het bedenken van passende verdiepingsvragen en deel ze vooral met ons, zodat ook anderen hiermee aan de slag kunnen.

Deel dit bericht: