overtuigingen

Overtuigingen: kleine verandering of grote sprong?

 

Wat zijn overtuigingen eigenlijk?

Overtuigingen zijn jouw persoonlijke waarheden. Ze kleuren hoe je naar situaties kijkt en hoe je erover denkt. Zie het als een bril waardoor jij de wereld bekijkt. Het grappige? Iedereen draagt een andere bril. Dat maakt duidelijk dat dé waarheid niet bestaat.

De ene overtuiging is niet beter dan de andere. Onvoorwaardelijk naast iemand staan betekent juist: leren, begrijpen en accepteren dat de ander vanuit een andere bril kijkt.

Hoe overtuigingen je gedrag sturen

Je persoonlijke waarheid stuurt je gedrag en kan je vooruithelpen of juist afremmen.

Neem de overtuiging: “Ik ben niet zo handig.” Die werkt belemmerend, want de kans is groot dat je dingen gaat uitstellen. Terwijl de overtuiging: “Ik kan alles maken met mijn handen.” juist stimulerend werkt en je aanzet tot actie.

Ons brein is er bovendien meester in om bewijs te zoeken voor datgene wat we geloven. Een tegenvaller? Dan denk je al snel: “Zie je wel dat ik niet handig ben!” En precies zo wordt die overtuiging sterker.

Bij stimulerende overtuigingen werkt dit net zo. Succes? Dan denk je: “Zie je wel dat ik alles kan maken.”
Wij noemen dit zie-je-wel-lisme. Herkenbaar?

Waarom overtuigingen zo hardnekkig zijn

Overtuigingen voelen vaak alsof ze vastgeklonken zitten. Dat komt omdat ze zich jarenlang opgebouwd hebben, gevoed door ervaringen, opvoeding en bevestiging van anderen. Hoe vaker je een gedachte herhaalt, hoe meer ze zich vastzet als ‘waarheid’.

Dat betekent niet dat je gevangen zit in je overtuigingen. Het vraagt alleen bewuste aandacht om ze te onderzoeken, uit te dagen en te vervangen door iets dat je wél verder helpt.

Oefening: jouw eigen top 5

Maak voor jezelf eens een lijstje met vijf beperkende overtuigingen en vijf stimulerende overtuigingen. Welke sturen jouw gedrag het meest? En welke wil je ombuigen?

Door ze naast elkaar te zetten kun je ook nieuwe bekrachtigende overtuigingen bedenken. Korte, krachtige zinnen die je uitdagen om verder te denken dan je tot nu toe deed. Misschien geloof je er nog niet helemaal in, maar stel dat het wél waar wordt… wat zou dat voor jou betekenen?

Yes we can!

Een van de bekendste bekrachtigende overtuigingen komt van Barack Obama: “Yes We Can.”
Met drie woorden gaf hij miljoenen mensen vertrouwen. Zo simpel kan het zijn.

Wil je kleine veranderingen, werk dan aan je gedrag. Wil je grote verandering, werk dan aan je overtuigingen.

De praktijk: een driehoek in beweging

Onlangs hebben we overtuigingen besproken in een traject met een manager, gedragskundige en teamleider – samen de ondersteuningsdriehoek. Hun doel: zich ontwikkelen tot een stevige driehoek wat goed aansluit bij wat medewerkers op de werkvloer nodig hebben.

Samen maakten zij een top 5 van persoonlijke stimulerende en beperkende overtuigingen. Vervolgens bepaalden ze nieuwe bekrachtigende overtuigingen die richting geven. Het leverde inzichten op die direct toepasbaar waren in hun werk met het team.

Hun lijstje met nieuwe overtuigingen wil ik je niet onthouden:

  • Ongemak is groei
  • Maak fouten en je groeit
  • Alles wat ik doe is goed
  • Problemen zijn leuk
  • Je hebt altijd invloed op jezelf
  • Er kan niets ergs gebeuren
  • Alles gebeurt met een reden
  • Alle keuzes zijn goed

Welke nieuwe overtuigingen helpen jou vooruit?

Reflectievragen voor jou en je team

Heb je de oefening “jouw eigen top 5 gedaan?
Vraag eens aan je teamleden dit ook te doen en stel eens een aantal reflectievragen:

  • Welke overtuiging herhaal jij het vaakst tegen jezelf?
  • Hoe helpt die overtuiging jou, en hoe belemmert die je misschien?
  • Stel dat je die overtuiging vandaag zou ombuigen – welk gedrag zou je dan direct anders doen?
  • Welke overtuiging draag je uit richting je team of cliënten?
  • En: als je team één nieuwe bekrachtigende overtuiging zou kiezen, welke zou dat zijn?

Jouw volgende stap

Wil je hiermee aan de slag? Op onze site vind je een praatplaat over overtuigingen die je gratis kunt downloaden. Daar hoef je niets voor achter te laten. Handig voor jezelf, maar ook om met je team het gesprek te openen.

En ben je nieuwsgierig geworden? In onze kennisbank vind je meer blogs over dit soort thema’s. Stuk voor stuk geschreven om te prikkelen, uit te dagen en beweging te creëren.

Praatplaat gebruiken binnen je team?
Klik op de button en download de praatplaat.

Of lees meer in onze kennisbank!

rene van koningsbruggen

René van Koningsbruggen


René van Koningsbruggen is mede-eigenaar van blanco-organisatieontwikkeling en een ervaren Triple-C trainer. Hij begeleidt teams en organisaties binnen de complexe zorg, met een focus op het creëren van perspectief en ontwikkeling. Zijn aanpak is optimistisch, kritisch en sensitief, waarbij hij uitgaat van vertrouwen en de overtuiging dat ieder mens handelt vanuit de juiste intentie. René’s missie is om beweging te brengen waar het vastloopt en zichzelf uiteindelijk overbodig te maken.

Meer kennis over dit onderwerp opdoen?

Blanco-organisatieontwikkeling creëert beweging in teams en organisaties in de complexe zorg. Wij maken ontwikkeling en perspectief mogelijk voor cliënt en zorgprofessional in een context waar onvoorwaardelijke ondersteuning en menswaardigheid voorop staat.