Ontwikkeling en perspectief is altijd mogelijk, ook als het onmogelijk is.

Deel 2: Creëer perspectief

Op 23 mei heeft René een TED talk gegeven tijdens het CCE Podium. Op het CCE Podium delen consulenten hun praktijkverhalen over thema’s rond probleemgedrag. Met hun videopresentaties willen zij zorgprofessionals en anderen inspireren met hun inzichten. René deelde zijn kennis en ervaring over hoe je ontwikkeling en perspectief kan creëren bij mensen met probleemgedrag.

In deel 1 van deze blogreeks hebben we ingezoomd op de eerste stap die je moet zetten om ontwikkeling te creëren bij mensen met probleemgedrag.

Het ging hierbij vooral over het werken aan vertrouwen bij zowel de cliënt als de begeleiders. Zonder vertrouwen is het onmogelijk om een perspectief (zie dit als een scherpe foto met het beeld waar je naartoe wil) te creëren die helpt bij de ontwikkeling van een cliënt. Deze blog gaat over stap twee; het neerzetten van perspectief bij het team en de cliënt.

Klik hier om deel 1 van de blogreeks te lezen

Perspectief creëren

Om niet in de goot te belanden is naast vertrouwen nog iets van belang, namelijk het creëren van perspectief. Mensen hebben de neiging om te reageren op de waan van de dag. Maar om het perspectief scherp te krijgen, moet je bij het einde beginnen. Je moet verder kijken dan alleen het gedrag dat je vandaag ziet.

Wanneer een traject van start gaat, nemen we als het ware samen een foto van het gewenste resultaat. Wat willen we bereiken aan het einde van het traject? Hoe ziet dat beeld eruit?
Hoe sluiten we aan bij wat de cliënt echt wil? Bij wat hij of zij echt van ons vraagt? Waar droomt de cliënt van? Wat gaan we aan de cliënt zien als blijkt dat we de goede richting uit gaan? En wat moet er precies gebeurd zijn als we ons doel bereikt hebben?

We stellen met het hele team rondom een cliënt vast hoe alles eruit zal zien als het traject klaar is. We beginnen bij het einde door het stellen van de droomvraag:

“Stel we zijn een jaar verder, wat hebben we dan bereikt voor de cliënt?”

In een droom mag alles. Elk teamlid schrijft het antwoord dat in hem of haar op komt in een zin op, op een manier alsof het al gebeurd is. Uiteindelijk komen we als team tot een droom die we willen bereiken.

Het creëren van perspectief is erg belangrijk voor de ontwikkeling van cliënten. Ook voor een team van zorgprofessionals is het fijn om verandering in het vooruitzicht te hebben. Het perspectief vertelt ons precies waarom we een verandering willen en wat we willen bereiken tijdens een traject. Hoe scherper het beeld van het einde is, hoe meer richting het geeft tijdens een traject. Zonder perspectief is er geen richting en zonder richting ontstaat er chaos. Chaos kan zorgen voor angst en stress, waardoor probleemgedrag kan ontstaan.

Hoe zet je als team een beeld neer dat perfect bij een cliënt past?

Begeleiders van een cliënt weten als geen ander hoe een cliënt is en wat hier bij past. Toch is het lastig om een eenduidige betekenis te geven aan het gedrag van de cliënt. We denken en kijken namelijk allemaal verschillend naar gedrag. Om de foto scherp te krijgen en het perspectief neer te zetten, is input vanuit het hele team nodig. Alle kennis die een team samen over de cliënt vergaart, nemen wij mee in het schetsen van een realistisch toekomstbeeld.

Het komt af en toe voor dat het onmogelijk lijkt om ontwikkeling aan te wakkeren bij een cliënt. Het is dan de kunst om zorgmedewerkers te inspireren, enthousiasmeren en te laten inzien dat er weldegelijk mogelijkheden zijn. Hier ligt de kwaliteit van blanco organisatieontwikkeling; zij vragen net zo lang door tot er een keerpunt komt dat zorgteams weer samen durven te dromen. Mensen willen namelijk van nature vooruit. Dit is nodig om samen een perspectief te creëren.

René merkt dat de sessies van blanco vaak enthousiasme oproepen en ervoor zorgen dat een team echt samen voor het geschetste doel gaat. ‘Het is ontzettend gaaf om te zien dat een zorgteam ook na onze sessie echt samen voor het behalen van het perspectief van de cliënt gaat’, aldus René.

Hoe zorg je er als team voor dat het perspectief behapbaar is voor de cliënt?

Ook met cliënten is het belangrijk om het perspectief te schetsen. Alleen hoe bespreek je het perspectief op een simpele manier met de cliënt? Allereerst is alleen de omschrijving van het beeld met woorden vaak niet genoeg. Het is goed om het perspectief te bespreken met de cliënt op zijn of haar niveau. In plaats van in taal en woorden vertel je het op een visuele wijze of maak je zelfs letterlijk een foto van het beeld dat je voor de cliënt voor ogen hebt. Het is belangrijk voor de cliënt dat de weg naar het toekomstbeeld voorspelbaar en begrijpelijk is.

Hoe werk je als team naar het perspectief toe?

Om stappen te zetten is het belangrijk om succeservaringen op te doen. Hoe je dat doet? Door te doen! Het is belangrijk om het normale ritme van de dag en het vertrouwen te herstellen. Dit doe je door samen hele gewone dingen te doen. Hierbij zijn zorgprofessionals hard nodig. Geef samen met de cliënt richting aan de invulling van de dag door bijvoorbeeld samen de tafel dekken, een wandeling te maken of televisie te kijken. Zorg ervoor dat de cliënt en zijn begeleider samen succeservaringen opdoen en deel de successen met elkaar. De successen mogen als team gevierd worden.

Wanneer deze hele gewone dingen samen lukken en successen gevierd worden, groeit het vertrouwen bij de cliënt en de zorgprofessional. De cliënt ervaart dat hij of zij het eigenlijk best kan. Hij of zij durft steeds een stapje verder te gaan om zich te ontwikkelen.

Door deze vooruitgang in hele gewone dingen werk je als team samen met de cliënt toe naar het perspectief.

Door goed te kijken naar de cliënt zie je wanneer hij of zij vooruitgang boekt. Wanneer de cliënt enthousiast wordt en steeds meer initiatieven neemt om samen dingen aan te pakken, weet je dat je op het goede pad zit. Het vertrouwen groeit en succeservaringen nemen toe. Als begeleider is dit natuurlijk geweldig om te zien. De zichtbare vooruitgang zorgt ervoor dat het team gaat geloven in de ontwikkeling. René kan dit bevestigen; hij wordt ontzettend gelukkig wanneer hij zowel het team als de cliënt ziet geloven in de mogelijkheden.

Op welke manier helpt blanco-organisatieontwikkeling zorgprofessionals?

Blanco helpt door het team hun ervaringen te laten vertellen en een beeld te laten schetsen van een cliënt. Samen met zorgprofessionals bespreekt blanco organisatieontwikkeling wat ze hebben meegemaakt, hoe ze denken en kijken naar bepaald gedrag. Hier gaat blanco-organisatieontwikkeling en het team samen betekenis aan geven. Het beeld wordt gedurende het proces scherp.

Daarna worden er hypotheses opgesteld om betekenis te geven aan bepaald gedrag. Probleemgedrag wat we bijvoorbeeld ervaren als klieren is een signaal wat een cliënt afgeeft. Het gedrag heeft een betekenis. Wat heeft de cliënt nou echt nodig en hoe gaan we dit oppakken?
Een belangrijk uitgangspunt van blanco is dan ook: “Niemand is een klier voor zijn plezier”.
De kracht hierachter ligt door veel vragen te stellen. Blanco-organisatieontwikkeling stelt specifieke vragen waardoor begeleiders elkaar en de cliënt steeds beter begrijpen. Hierdoor komen zij erachter wat de cliënt echt nodig heeft en hoe zij kunnen nog gerichter kunnen samenwerken om de cliënt echt te geven wat hij of zij nodig heeft.

Samen een casus oppakken en zorgen dat ook zorgprofessionals succeservaringen opdoen is volgens blanco organisatieontwikkeling de échte eerste stap om een cliënt te laten ontwikkelen. Want wanneer begeleiders vertrouwen krijgen in de cliënt, krijgen zij ook vertrouwen in ‘dat het goed komt’. Uiteindelijk leidt dit tot zelfvertrouwen bij zorgprofessionals.

We hebben een foto gemaakt van nu, waarin we vertrouwen hebben opgebouwd en hebben een beeld geschetst van waar we naartoe willen. Het perspectief is neergezet. Stap drie in het proces is het doen. We gaan nu een film maken. We komen letterlijk in actie om naar het geschetste perspectief toe te werken. Hoe dit precies in zijn werking gaat, lees je in de volgende blog!

Wil jij samen met Blanco-organisatieontwikkeling aan de slag om ontwikkeling te realiseren? Neem dan contact met ons op voor de mogelijkheden!

Klik hier om naar onze contactgegevens te gaan

Deel dit bericht: